Egzamin ósmoklasisty - arkusze - język polski

Wskazówki - arkusz 2

Zadanie 1

Zacznij od przeczytania pytań, dopiero potem przeczytaj tekst. Będziesz wiedzieć, na co zwrócić uwagę podczas czytania.

Jeżeli nie pamiętasz odpowiedzi, wróć do tekstu. Zwróć uwagę na łacińskie słowo triclinium – to wskazówka, że interesuje cię ten fragment, gdzie je znajdziesz.

Zadanie 2

To zadanie rozwiążesz w oparciu o przytoczony w arkuszu fragment. Wystarczy logicznie pomyśleć – dlaczego niewolnicy mogli się bać? Na pewno był jakiś powód.

Zadanie 3

To zadanie wymaga znajomości całej lektury.

Pamiętaj, że należy napisać o wydarzeniach innych niż te z przytoczonego fragmentu!

Zadanie 4

Zwróć uwagę na podkreślony fragment cytatu – do niego odnosi się zadanie.

Musisz wybrać między dwoma odpowiedziami. Czytaj uważnie oba warianty do wyboru.

Aby wybrać między A i B, przypomnij sobie, co znaczą te pojęcia.

Apostrofa – uroczysty zwrot do Boga, bóstwa, muzy, idei itp.

Pytanie retoryczne – pytanie niewymagające odpowiedzi od odbiorcy.

Zadanie 5

Zwróć uwagę na podkreślenie w poleceniu. Szukaj zdania z błędem!

Przeczytaj uważnie zdania do wyboru i zastanów się, w którym jest coś nie tak – nie ma przecinka, jest w niewłaściwym miejscu, jest za dużo przecinków itp.? To będzie zdanie, którego szukasz.

Możesz też zacząć od wyeliminowania tych zdań, które na pewno są poprawne. W pozostałych szukaj błędu.

Zadanie 6

Polecenie brzmi skomplikowanie, ale musisz po prostu opisać postać z lektury, która postępowała szlachetnie wobec innych ludzi, a oni odpłacili jej za to dobrocią i pomocą w trudnych chwilach. Pamiętaj, by się nie rozpisywać.

Zadanie 7

Aby rozwiązać to zadanie, musisz znać treść całej lektury. Nie wpadaj w panikę, jeśli nie pamiętasz jej dokładnie. Przypomnij sobie po kolei główne wydarzenia, może coś ci przyjdzie na myśl. Ostatecznie strzelaj, masz 50% szans!

Zadanie 8

8.1. W cytacie są wskazówki: imię bohatera (Widmo), bohaterowi odpowiada Chór, utwór napisany jest rymowanym wierszem. Tekst mówi o wyroku dla potępionej duszy. Zajrzyj na stronę 3 arkusza i dopasuj utwór.

8.2. Zastanów się, co łączy albo dzieli obie postacie. Nie próbuj na siłę wymyślać nietypowych skojarzeń! Pamiętaj, że w swojej argumentacji musisz pokazać, że znasz treść zarówno Quo vadis, jak i Dziadów. Możesz napisać, że nie ma podobieństw, ale musisz poprzeć to argumentami opartymi na treści lektur.

Zadanie 9

Zastanów się, na jaką literę wymienia się „ż” w wyrazie służba? Np. służbasługa, czyli na „g”.

Teraz sprawdź, który z wyrazów wymienionych w zadaniu ma wyraz pokrewny, w którym zachodzi taka sama wymiana:

pożar – tu mamy „ż” niewymienne;

mosiężny – wymienia się na „dz” (mosiądz);

niżej – wymienia się na „s” (niski);

możliwy – wymienia się na „g”, bo mogę. Pasuje.

Zadanie 10

Masz napisać zaproszenie. Przypomnij sobie, co musi być koniecznie zawarte w zaproszeniu, aby było ono poprawne. Musisz napisać:

zaprasza kto? → kogo? → na co? → dokąd? → kiedy?

Zadanie 11

Zacznij od przeczytania pytań, dopiero potem przeczytaj tekst. Będziesz wiedzieć, na co zwrócić uwagę podczas czytania.

Trzeba streścić tekst, czyli wyłapać najważniejsze myśli zgodnie ze zdaniami, które masz dokończyć. Jeżeli w pierwszej chwili nie wiesz, wróć do tekstu i przeczytaj jeszcze raz.

Zadanie 12

Musisz wybrać właściwą odpowiedź spomiędzy A i B oraz C i D.

Jak odróżnić imiesłów przymiotnikowy od przymiotnika? Imiesłów przymiotnikowy też odpowiada na pytanie jaki?, ale pochodzi od czasownika i ma wyłącznie końcówkę -ący.

Zadanie 13

Najpierw przypomnij sobie, kogo w tekście określano mianem idola. Następnie znajdź wśród podanych definicji pasującą do tego znaczenia. Teraz dopasuj do niego jedno ze zdań do wyboru.

Wskazówka dla sprytnych ;)

Tak naprawdę nie musisz czytać definicji, ponieważ w zadaniu nie trzeba wskazać tej właściwej. Wystarczy, że znajdziesz zdanie, w którym jest mowa o idolu w takim samym znaczeniu, co w tekście z arkusza.

Zadanie 14

Pamiętaj, że na pytanie zawarte w treści zadania możesz odpowiedzieć twierdząco lub przecząco. Wybierz tę wersję, z którą sam się zgadzasz, wtedy będzie ci łatwiej znaleźć sensowne argumenty. Podaj przykłady.

Zadanie 15

Pamiętaj, że możesz się zgodzić albo nie. W każdym wypadku musisz umotywować swoje zdanie.

Najpierw przeczytaj cytat i zastanów się, jaki jest jego sens – idea, główna myśl. Czy kojarzy ci się w jakiś sposób z tekstem z arkusza? Jeśli tak, to jest twoja odpowiedź. A może masz wrażenie, że nie pasuje, są jakieś różnice, sens jest sprzeczny? Jeśli tak, to również jest to, o co chodzi.

Zadanie 16

Musisz dopasować po jednym pytaniu do każdego z pięciu akapitów. Pytań jest siedem, czyli dwa nie pasują – nie przerażaj się, jeśli analizując tekst, nie znajdziesz odpowiedzi na któreś pytanie.

Najlepiej czytaj po kolei, uważnie każdy akapit, a potem sprawdzaj, czy któreś pytanie do niego pasuje.

Zadanie 17

To zadanie wymaga jedynie uważnego czytania tekstu z arkusza. Jeżeli po przeczytaniu zdań nie pamiętasz, czy są prawdziwe, wróć do tekstu.

Zadanie 18

Przypomnij sobie, co to jest formant. To część wyrazu mająca funkcję słowotwórczą, która dodana do wyrazu podstawowego zmienia jego znaczenie – np. kotek to mały kot, malarz to ktoś, kto maluje.

Wyraz muzyk powstał od słowa muzyka, przez „obcięcie” końcówki. To tzw. formant zerowy.

Który z wyrazów podanych w zadaniu też ma formant zerowy?

Stolik to mały stół – nie pasuje.

Koszykarz – ktoś grający w kosza, nie pasuje.

Skrzypek – ktoś grający na skrzypcach, nie pasuje.

Grafik – ktoś zajmujący się grafiką, pasuje.

Zadanie 19

To jest ważna część arkusza – można za to zadanie dostać aż 20 punktów!

JAK LICZYĆ SŁOWA?

Musisz napisać co najmniej 200 słów.

Co jest słowem? Każdy wyraz, w tym spójnik, zaimek, przyimek. Zatem także: i, do, dla, przez, o, ale.

Cytaty wliczają się do limitu słów – ale muszą być sensownie użyte, popierać argumentację, więc nie cytuj utworów, jeśli nawet je pamiętasz, żeby „nabić licznik”. To ryzykowna strategia.

Zerknij do kluczy odpowiedzi, np. na str. 124–125 i dalej – w przykładowych wypracowaniach zaznaczyliśmy kolorem 200 słów. Jak widzisz, to naprawdę mało! Nie jest trudno tyle napisać.

Zwróć uwagę na podkreślenia w tematach wypracowań – zwracają uwagę na formę wypracowania, jakie masz napisać.

Rozprawka – to forma o ściśle określonym kształcie, jeśli go dobrze poznasz – ta forma wypowiedzi okaże się bardzo prosta. Musisz ustosunkować się do stwierdzenia zawartego w temacie i podać argumenty popierające twoje zdanie. Pamiętaj o oparciu przynajmniej jednego z nich na lekturze wymienionej w temacie wypracowania. Twój argument musi być konkretny, nie ogólnikowy, bo musisz udowodnić, że znasz tę lekturę!

Opowiadanie – to luźna forma, w której możesz puścić wodze fantazji, planując jego akcję. Umieść elementy opisu oraz dialogi. Wpleć nawiązania do lektury, z którą opowiadanie jest związane – jeśli o tym zapomnisz, twoja praca będzie nie na temat i możesz nie dostać za nią punktów.

JAK SAMEMU WYBRAĆ LEKTURĘ?

W temacie wypracowania czasem jest wskazane, z jaką lekturą ma się wiązać, czasem musisz wybrać samodzielnie, a czasem mowa o dwóch lekturach – jednej narzuconej tematem, drugiej dowolnej. Jak wybrać samemu?

  • „Dowolna lektura” nie oznacza koniecznie książki spoza listy lektur! Bez obaw sięgaj po lektury szkolne, powinieneś znać je najlepiej.
  • Jeżeli dużo czytasz i znasz inną książkę, która pasuje do tematu, możesz o niej napisać. Pamiętaj jednak, że egzaminator może nie znać tej książki, więc będzie oceniał trafność wyboru i sposób wykorzystania tej książki w związku z tematem tylko na podstawie tego, co napiszesz. Sam fakt wyboru lektury spoza listy lektur nie daje ci dodatkowych punktów, więc jeśli nie jesteś pewien, nie rób tego na siłę!
  • Aby wybrać właściwą lekturę z listy lektur, zastanów się najpierw, z jakim motywem związany jest temat wypracowania. Najlepiej określ go jednym słowem – będziesz pisać o miłości? o władzy? o zbrodni? o wojnie? Która z lektur ci się kojarzy? Jeżeli na razie żadna, wróć do trzeciej strony arkusza i przeczytaj spokojnie listę lektur, szukając skojarzeń.
  • Tematy wypracowań są tak stworzone, by na pewno do każdego pasowały książki z listy lektur, więc bez nerwów – pomyśl, a znajdziesz.
« wszystkie materiały do tej książki